In de bloembollensector wordt een grote variatie aan fust gebruikt voor bijvoorbeeld transport, bewaring, opslag en broeierij. Daarbij zijn onder andere gaasbakken, broeibakken, exportkratten, leliekratten en kuubskisten te onderscheiden. Diverse afmetingen, kleuren en materialen komen voor. Gaasbakken zijn houten kratten van 50 x 75 cm met een gaasbodem die ontwikkeld zijn voor langdurige bewaring. Later zijn ook kunststof varianten ontwikkeld.
De variatie in fust komt voort uit historische ontwikkelingen en ook spelen de veelheid aan producten met hun specifieke eigenschappen, diverse bewaarsystemen en de verschillende wensen van de afnemers in binnen- en buitenland een wezenlijke rol. De meest gebruikte fusttypen zijn:
• Tulp: kuubskist (bulk), gaasbak en tulpenkrat;
• Lelie: kuubskist (bulk, leliekrat;
• Narcis: gaasbak, nestbare krat, netlon zak;
• Hycint: gaasbak en nestbare krat;
• Vaste planten: Veenman hoogbak en leliekrat.
Utilysys® : uniform fust voor bollen en vaste planten
Stichting Utilysys is door KAVB en Anthos opgericht om een nieuw uniform fust in te voeren. Het gaat om een klapkrat, die leeg slechts 20% van het volume inneemt. In overleg met gebruikers, onderzoekers en overige specialisten is dit fust ontwikkeld, zodat het voldoet aan specifieke eisen voor bloembollen m.b.t. ventilatie en stevigheid. Stichting Utilysys heeft als doel om de logistiek en het (inter)nationale transport van bloembollen en vaste planten beter, goedkoper, duurzamer, efficiënter en dus toekomstbestendig te laten verlopen. De voordelen van Utilysys® inklapbare kratten zijn bij een groeiend aantal bedrijven langdurig in de praktijk bewezen. Bij introductie en gebruik in de gehele sector zal het inklapbare standaard fust nog extra synergievoordelen opleveren. Voor de uitvoering van haar taak heeft Stichting Utilysys overeenkomsten gesloten met producenten en handelaren van kisten namelijk: Bekuplast, Twinpack, en Van Krimpen BV. Brede toepassing van de krat in de gehele bloembollensector heeft diverse voordelen voor de afzetketens, de bedrijven die hierin opereren en de sector als geheel:
- lagere kosten per roulatie, minder transport kilometers, lagere verzekeringspremies
- duurzaamheid, herbruikbaar i.p.v. eenmalig fust, minder grondstofverbruik, minder emissies
- productkwaliteit, maximale ventilatie eigenschappen fust, minder overstorten product
- ruimtebesparing, opslag in ingeklapte staat geeft 80% volumebesparing
- standaardisering op Euronorm afmeting; mechanisering/ robotisering verwerkingslijn producten;
- ICT/administratief, o.a. voorraadbeheer, in- en uitgaande stromen, tracking&tracing
- ARBO, door mechanisering/ robotisering minder tilbelasting medewerkers
- Strategische markt positie, bijdrage aan sterk imago van de bloembollensector en innovatieve logistieke ketens.
Rekenmodel gaasbakken versus kuubskisten
Bloembollen worden gedroogd en bewaard in kuubskisten of gaasbakken. Hoe kun je efficiënt en kostenbesparend werken en de logistiek verbeteren? Hoeveel arbeid, gas, elektriciteit, energie, gebouwen en machines heb je nodig tijdens de handeling en het bewaren van bloembollen? Een rekenmodel biedt oplossingen.
PPO (tegenwoordig Wageningen University & Research) heeft een rekenmodel ontwikkeld om de kosten te kunnen berekenen voor ondernemers in de handel en of export van met name tulpenbollen voor het gebruik van gaasbakken of kuubskisten. De kosten worden opgeteld, en op basis van prijzen en tarieven omgerekend naar de jaarlijkse kosten, inclusief kosten voor gebouwen en machines. Het model heeft zich hoofzakelijk gericht op de invloed van het werken met gaasbakken en/of met kuubskisten. Bij gebruik van het rekenmodel zijn de prijzen en tarieven aan te passen aan de eigen bedrijfssituatie. Lees meer op de site van WUR.
Focus op (Bloembollen) fust
KAVB, Anthos, Van Bourgondien & Zn, CAVO De Westfries en Heemskerk Plants hebben de mogelijkheden onderzocht om te komen tot standaardisering van het bloembollenfust. Als onderzoekspartners hebben de kennisinstellingen PPO Bloembollen, Boomkwekerij & Fruit, LEI en
Agrotechnology and Food Innovations (A&F) aan het project Focus op (bloembollen)fust deelgenomen.
