Aanleiding
Steeds vaker worden ondernemers in de bloembollensector geconfronteerd met vragen uit de omgeving over de mate van duurzaamheid van hun bedrijf. Het gaat met name om vragen over het effect van gewasbeschermingsmiddelen op de gezondheid van omwonenden en consumenten, de kwaliteit van het oppervlaktewater, duurzaam bodembeheer en de gevolgen voor organismen zoals bijen. Dit speelt nadrukkelijk ook in de Duin- en Bollenstreek waar sprake is van een sterke verwevenheid van bebouwing, natuur, recreatie en toerisme met de productie van bloembollen en bolbloemen. De omgeving en de (regionale) politiek wensen inzicht op bedrijfsniveau en vooral ook inzicht in de (mogelijke) verbeteringen in de loop van de tijd.
 
Ook ondernemers zelf willen graag weten of zij op de goede weg zijn en hoe zij zich verhouden tot andere ondernemers. Duurzaamheid gaat dan voor de sector niet alleen over gewasbescherming, maar bijvoorbeeld ook over energie, mineralen en het benutten van reststromen. In duurzaamheid ligt een kans voor bedrijven om hun concurrentiepositie te versterken en hun afhankelijkheid van andere partijen te verkleinen. Aan de ene kant kunnen zij bewuster (en dus zuiniger) omgaan met natuurlijke hulpbronnen. Aan de andere kant kunnen zij aantrekkelijker worden voor afnemers met interesse in duurzame producten.
 
Een hanteerbare systematiek om bedrijven te scoren op het gebied van duurzaamheid is momenteel niet beschikbaar voor de ondernemers in de bloembollensector. De bestaande voortgangsrapportage van het Landelijk Milieuoverleg Bloembollen is daarop onvoldoende toegesneden. Daarnaast wordt door het wegvallen van het Productschap Tuinbouw informatie op sectorniveau over gewasbeschermingsmiddelen, water, mineralen en energie niet meer vergaard.
 
Plan van aanpak IDC Bollen & Vaste planten
Deze Business case moet leiden tot een instrument waarmee de mate van duurzaamheid van een bloembollenbedrijf (teelt en broei) inzichtelijk wordt gemaakt op basis van objectieve criteria. Dit instrument moet een aanvulling zijn op wettelijke eisen en op certificering. Met dit instrument moeten ondernemers zelf inzicht krijgen en zij moeten het instrument kunnen gebruiken in communicatie met de buitenwereld. Door resultaten van ondernemers met elkaar te vergelijken moet er natuurlijke druk ontstaan om te innoveren en te verbeteren. Het instrument draagt bij aan de concurrentiekracht van ondernemers in de Duin- en Bollenstreek. Het instrument wordt ontwikkeld door KAVB en PPO in overleg met telers, overheden en maatschappelijke organisaties.
 
Resultaten
Voor de Duurzaamheidsscan maakt de KAVB voor de periode maart-juli 2015 ook gebruik van een full-time stagiair van Hogeschool InHolland. Deze stagiair werkt onder supervisie van projectleider André Hoogendijk en heeft ook contact met de betrokken ondernemers. Daarnaast wordt samengewerkt met Natuur & Milieu, een NGO met veel expertise op het gebied van verduurzaming. Voor wat betreft de inbreng van PPO is Barry Looman het vaste aanspreekpunt. Zij coördineert de inzet van de betrokken onderzoekers van PPO. Voor het in de praktijk toepasbaar maken van de scan wordt ook overlegd met o.a. de Rabobank en de Unie van Waterschappen. De BC voor de scan ligt op schema om te worden afgerond in juli 2015. De KAVB heeft reeds contact met Hogeschool InHolland om de scan volgend schooljaar verder uit te rollen binnen de sector met behulp van een team studenten. 
 
De scan is gemaakt en beschikbaar onder de naam TopTeler en wordt ontsloten via de website van Natuur & Milieu en de KAVB
 
Looptijd: half 2014 - half 2015
Uitvoering: KAVB, PPO Bollen